ANGLIA

ANGLIA

Insulae Britanniae pars, olim Albion, seu Albania, ab albis rupibus (ur quidam volunt) quae primum illuc navigantibus apparent, sic dicta. Hodie in duaspartes dividitur, Angliam proprie sic dictam, veteribus Lhoegriam, et Cambriam, seu Walliam. Ceterum Angliae nomen Briranniae impoluerunt Anglo-Saxones, quia prius ipsorum terra Anglia dicta fuit. Nam regio illa, inter Holsatiam et Iuitarum tertam, Anglia dicebatur, et fuit antiqua Saxonum sedes, unde a Danis expulsi sunt. Beda et Kranzius. Dicta fuit autem Teutonice Engeland, ob angustiam regionis; nam Eng illis, angulus, angustiae. Erat enim Anglia ista angulus quidam, vel augusta terra ad mare Balticum. Saxo autem Grammaticus, a quodam Rege Angut, Anglos hos Saxones vult dictos. Sed priore notatione obtinente, et Britannia non immerito hinc appellatur England, ob angustiam insulae versus occidentem et septentrionem. Egbertus autem Occidentalium Saxonum Rex, sublatâ Heptarchiâ, Angliam vocari voluit, potius quam Saxomiam, Gregorii Pontificis allusionem affectans, qui Anglos dixit Angellicos esse. Nam Engel est Angetas, et Engelsch, Angelicus, Teutonice. Hinc Anglum, alludendo, Engelisee i. e. Angel-like vocavit. Nam et Anglus Teutonice est, Ein Engelschman. Quidam scriptores exteri Saxoniam Transmarinant, et Saxoniam novam nominârunt. Versieganus. Veteres cam sterilem quidem dixerunt, et ne scrupulum quidem auri, argenti, aut aeris in ea reperiri. Ita Tullius, ni fallor, alicubi in Ep. ad Familiares. Sed hodie ipsa metallis et mineralibus abundare deprehenditur. Terram sulpuream et bituminosam ad ignem aptissimam habet. Lupos, neque ulla animalia rapacia nutrit; unde infimiti fere ovium greges. Omni etiam pecorum aliorum genere abundat. Canum genus nullibi gentium maius ferociusque. Liceat hîc obiter patriae honoris ergo, aliquid de carnbus nostris Britannicis hîc inserere. Inter antiquos auctores, qui eorundem meminerunt, agmen ducat Gratius Faliscus, Ovidio aequalis, qui Cynegetici sui v. 174. de iisdem sic scribit:

Quid freta si Morinûm dubio refluentia ponto

Veneris, atque ipsos libeat penetrare Britannos?

O quanta est merces, et quantion impendia supra!

Si non ad speciem mentuurosque deeores

Protinus; haec una est catulis iaciura Britannis.

Ne mesiatius Cyneg. v. 124.

--- Drvisa Britanma mittit

Veloces, nostrique orbis venatibus aptos.

Oppianus Κυνηγετικῶν α.

Ἔςτι δέ τι σκυλάκων γένος ἄλκιμον ἰχνευτήρων

Βαιον, ἀτάρ μεγάλης ἀντάξιον ἔμμεν᾿ ἀοιδῆς.

Τοὺς τέκεν ἄγρια φῦλα Βοεταννῶν ἀιολονώτων,

Α᾿υτάρ ἐπικλήδην σφὰς Α᾿γαςςάιους ὀνόμηναν.

Strabo etiam l. 4. refert, quod ex Britannia in Gallias deferrehtur praeter alia, καὶ κύνες ἐυφυεῖς ωπρὸς τας`2 κυνηγεσίας. Caererum Canes nostri ab exteris etiamnum celebrantur. Unum nomino, scil. Virum doctissimum Ianum Ulirium, cuius verba ad Gratii locum praedictum, sic se habent: Antequam (inquit) de canibus Britannicis, quos hîc celebrat Gratius, distincte dicam, quia illi poiissimum huic scriptioni meae ansam praebuerunt, de toto eorum genere aliquid praemittam. Olim duae species cognitae tuntum fuêre, robusti, de quibus hîc Gratius aliique, et Agassaei, qui et velocitate, et sagacitate excellunt. Hodie quoque illi robusti etianmnum supersunt, sed rusticis, et pastoribus magis inserviunt, nonnumquam tamen et venationi, cunt validior aliquis cervus, cui impares sint ut collatâ sagaces, sive sanguinarii, debellandus est. Quod plurimus corum olim in bellicosa venatione usus fuerit, manifestis etiam vestigiis apparet, et Theatrali illa venatione, quam in tauros et ursos exhibent Anglorum laniones: quibus. iampridem interdictum fuit taurum mactare, antequam tribus ad minimum canibus ad satiem usque vexatus fuerit. Unde etiam per minimos pagos frequenso hot spectaculum occurrit, et multis educandi huius generis canes animum sacit, ne impune sit laniis, nisi stato pretio redimant, virum gregis sui niactare. Londini autem ei lusui peculiare exstructum dudum theatrum est, et tauri validiores aliquot, praeter ursos, aliasque id genus feras, aluntur, qui semel septidno depugnent cum canibus; quos unicuique licet immittere, modo plures duobus non concurrant in taurum, quatuor in ursum. Vidi aliquoties singulum canem; qui nares mordicus appetens ita inhaerebat, ut nullô impetu excuti pesset. Vidi etiam, qui eâdem vi palearia vel collum invaderent, ut non immerito iam olim de its dixerit Claudian. l. 3. de laud. Stil. v. 301.

Magnaque taurorum fracturae colla Britannae.

Huius enim generis fuerunt, quos Molossis aequiparat Gratius, cuius aevô nec sagaces, nec veloces e Britannia petitos hactenus suisse hinc patet. Sed et Strabo; qui paulo post storuit. l. 5. testatur, canibus

Britannicis ad bella sua usos fuisse Gallos: Ταῦτα δὴ κομίζεται ἐξ αὐτῆς ῾Βρετὶανικῆς puta) καὶ δερματα, καὶ ἀνδράποδα, καὶ κύνες ἐυφυεῖς πρὸς τὰς κυνηγεσίας. Κελτοὶ δὲ καὶ προς τοὺς πόλεμους χρῶνται καὶ τούτοις, καὶ τοῖς ἐπιχωρίοις. Ex quibus apparet, satis frequenter petitos inde hoc genus canes fuisse, etiam Romanis, quorum masestati generosa maxime conveniebat venatio, cui aptissimi, ut nunc quoque, illi canes. Haec ideo magis retuli, quia Iohannes Caius Anglus in libello suo de canibus Britannicis, hos supine nimis praeteriit, qui olim Gratio nostro, et Straboni cogniti, nec etiamnum adeo degeneres, ut ita ab eo vocari, aut, ut inutiles ablegari debuerint. Misere insuper fallitur, credens Hyrcanum, quem laudat ex Gratio, eundem esse cum Urcano suo, quem ex urso et cane ridicule satis ἐτυμολογίζει. Nec unquam tale canum ex ursis mixtum genus in Britannia visum fuisse crediderim, quamvis ex vulpe mixtos canes casus magis, quam usus aliquando protulerit. Ille etiam et hoc quasi protritum aliquid videtur nobis obtrudere, quod ego rumore tantum, et vix ita compertum habeo. Et hôc quidem locô canum Britannicorium merita a populari ignominia vindicare, curae pretium existimavi. Subdit postea. Sunt sane deformes satis bellicosi Anglorum canes, sed longe minus, quam sanguinarii, quos vocant qui et generosi fere et validô corpore sunt, non adeo tamen, ut beilicosis toti accenseri possint. Si hos intelligas, non potest quidquam iis melius attribui, quam quod hic de deformutate in Britannicis canibus excernit Gratius. Oculis hi ita lippis, ac detortis, lahris et malis adeo sordidis ac dependentibus apparent, ut advenis mera monstra videantur. At quanto deformiores, eo fere meliores aestimandi. Nam si et labra plurimum prependeant, eo certius odorem quasi sorbent, et clariorem ululatum faventis vestigationis testem edunt. Idem ad Nemesiani Cyneget. v. 114. Tria canum genera, et in unoquoque optimos habet etiamnum Britannia, totumque dimittuntur per orbem, iam a Strabonis aevo usque. Sed ille et Claudianus et Gratius de bellicosis tantum loquuntur. Hîc itaque et sagacibus et velocibus suus locus erit. De sagacibus primum agemus. Eorum hodie tria genera non tantum magnitudine, sed etiam sensuum, ac virium constitutione diversa. Maximum sagacitate praestat, sed ob corporis molem tardissimum: ideoque Slowhounds, et qui eorum ad cervos vulneratos sanguinis destillatione tracti ducunt, Bloudhounds, i. e. sanguinarii vocantur. Sub hoc genere sere omnes Inductores veniunt, et maxime Segusii, quos apud alterum Xenophontem examinabo. Secundum magnitudine, et sagacitate est, quos Fleethounds vocant, a velocitate, Petroniis a me accensos, apud Gratium; quos et hîc forte intellexerit Nemesianus, quia veloces vocat. Minimtum denique, quoad corporis magnutudinem, plane id ipsum genus est, quod Agassaeorum nemine des ribit Oppianus. Begles vocant indigenae. Maximos, ut dixi, ad Xenophontis Iunioris c. 3. introducam. Minores iam apud Gratium descripsi. Vide quae sequuntur. Atque haec simul in canum Anglicanorum honorem, et lectoris κυνηγετίας studiosi gratiam dicta sunt. Non est enim (ut Plin. l. 37. c. 5. Ioquitur) quod contemnas hoc studendi genus. Mirum est; ut animus agitatione motuque corporis excitetur. Iam undique silvae et solitudo, ipsumque illud silentium, quod venationi datur, magna

cogitationis incitamenta sunt. Promde cum venabere, licebit auctore me, ut panarium et lagunculam, sic etiam pugillares feras. Expericris non Dianam magis montibus, quam Minervam, inerrare. Sed haec καθ᾿ ὁδοῦ. Ad Angliam nunc revertemur; cuius solum iucundum quidem est et frugiferum, sed vinô caret, ob cuius defectum cervisiâ optimâ utuntur incolae, quae in alias regiones transvehitur. Oceanus, qui insulam alluit, omnis generis piscium copiâ abundat. Gens procerâ staturâ, venustâ et candidâ facie est, caesiis ut plurimum oculis, et ut sonô linguae Italis persimiles, ita corporum habitu ab illis pene nihil discrepent, vestimentô non moltum absimili Gallicô utuntur. Feminae niveô candore, insignique formâ, quam longe decentissimô vestitu honestant. Unde versicul.

Anglia, mons, fon, pons, Ecclesia, Femina, Lana.

Postremum quod attiner, lanam scilicet, vel de multitudine intelligendum, vel de praestantia. De priori, id ovium numero adscribendum. Unde querela ista Viri Cl. Thonae Mori, olim Angliae Cancellarii, in Utopia sua: Oves, inquit, quae tam mites esse, tamque exiguô solent ali; nunc tam edaces, et indonutae esse coeperunit, ut homines devorent ipsos, agros, domos, oppida vastent, ac depopulentur. Secundum quod spectat, Hodie (inquit Vir Magnus de Theol. Gentili l. 3. c. 70.) praecipua est bonitas lavae Anglicanae: cuius qui rationem arcessunit a pabulis minus laeris, tueri se poslunt Marone, qui laeta opiliones pal ula fugere iubet. Georg. l. 3. Sane e solo parum fertili lanam reddi subriliorem, Cardam etiam iudicium est, l. 10. Subtilitatum, qui est de animalibus persechtis. Addunt alteram item rationem, quod eâ regione oves vix bibant, sed ad sitim exstinguendam, caelesti fere rore sint conteutae. Regio est quôcumque anni tempore temperatissima. Quippe hiemes non illic pro piaga et Septenrrionis vicinia asperae, cum vehementer Gallicam oram quatiant, qua Britanniae adversa est, multoque rigidius Batavorum caelo incumbant. Caelum crassum, in quo facise nubes, imbres, veritique coguntur. Atque eo minus frigoris, aestusque propter aei is densitatern. Unde Minutius Felix, cum docet Divinum Numen suâ providentiâ, non solum universitati, sed et partihbus consulere, Britannia, inquit, Sole deficitur, sed circumfluentis maris tepore recreatur. Quiu et Strabo l. 4. in Britannia serenô etiam caelô aerem caliginosum esse seribit, ὥςτε δἰ ἡμέρας ὅλης ἐπὶ τρεῖς μόνον ὴ τετταρας ὤρας τὰς περὶ την` μεσημβρίαν ὁραςθαι τὸν ἥλιον. Quo etiam spectâsse videtur Cescennius Gaerulicus, Poeta verustus, cum de Britannia cecinerit:

Non illic Arics vernô ferit aera cornu,

Gnossia nec Gemini praecedimt cornua Tauri:

Sicca Lycaonii resupinat plaustra Bootes.

Caesar etiam l. 5. Bell. Gull. c. 12. Loca sunt in Britannia; inquit, temperatiora, quam in Gallia, rempssioribus frigoribus. Cornelius item Tacit, in Agric. c. 12. Asperitas frigorum abest. Hactenus Nic. Lloydius. Sub tot olim Principibus Anglia fuit, quot ibi nationes:

Primus Romanorum Iulius Caesar in hane Insulam delatus, incolas crebris victoriis perculit, parte Galliae viciniore subiugatâ. Claudius postmodum ulterius progressus, maiorem eius partem sibi subiecit, totâ a Domitiano demum occupatâ. Sub his itaque fuit usque ad Theodosium minorem, cuius tempore Picti, occasione militum in Galliam evocatorum, et negatae ab Aetio opis, licet flebilibus hisce literis imploratae: Aetio ter Consuli gemitus Britonum. Repellunt Barbari ad mare, repellit mare ad Barbaros; Inter haec oriuntur duo genera fionerum: aut iugulamur aut mergimur Beda l. 1. Hist. p. Diacon. l. 14. Polydor. Virgl. l. 3. Circa A. C. 430. 446. pulsis ex parte priscis incolis, et in Galliae eam partem, quae postea Britannia Aremorica ab iis dicta est, eiectis, terrâ potiti sunt. Postmodum iterum sub variis Regulis Anglia fuit, misere a Danis lacerata aliisque, donec sub Egberto, saecul. 9. uni iterum subesse coepit, cuius posteri reguârunt usque ad Guilielmum Conquestorem, qui, ab Eduardo scriptus haeres, victô Haraldô, Angliae regnum im Normannicam familiam, in qua hodieque durat, transtulit, A. C. 1066. Auctoritas Regum a Parlamento limites accipit. Nuperus Rex Carolus II. fuit, silius Caroli I. inaudirô scelere capite truncati. A. C. 1049. post cuius mortem, 40. Consiliarii electi; sub capite uno Crom vello, qui Protectoris speciosô nomine assumptô, summae rerum per integrum decennium praefuit: Sed Generalis Monckii, post huius mortem, prudentiâ et fide, ad legitimum heredem e Belgio Foederato revocatum regnum rediit, A. C. 1660. Cui defuncto, successit frater Iacobus II. quem excepit Wilhelmus III. gener, hodie feliciter regnans, vide de quovis suô locô. Prima omnium Europae provinciarum publice, Euangelium recepit, doctore usa Iosephô Arimathaeô, cui, sub Nerone, circa A. C. 60. in Insulam delato Arviragus Rex parum terrae, cum sociis, ad inhabitandum dedit. Polydor. Virgl. Histor. l. 1. et 6. Annô dein 174. Fugatius et Damiamus, ab Eleutherio Episcopo Romano ad preces Lucii Regis missi, hunc cum tota domo et populo universo baptizârunt. Idem. l. 2. Tum Archiepiscopi 3. et Episcopi 28. in Archiflaminum Flaminumque locum surrogati, profanôque Deorum cultu sublatô, templa Christo dedicata sunt. Sub Diocleriano, graviter presla Ecclesia, una cum reliquis, quatum mentio, in Epistola Synodali Athanasii, apud Theodoretum l. 4. c. 3. Respiravit sub Constantino Magno, qui patri, Eboraci mortuo, a miliribus, in imperio suffectus est, A. C. 306. Infelix Pelagii mater, qui A. C. 400. pacem sacram turbavit: a Scotis et Pictis non parum afflicta, A. C. 430. a Saxonibus Anglis e Germania advocatis, levamen primo sensit. Polydor. Virgil. l. 3. Beda Histor. l. 1. Paul. Dicon. 1. 14. Mox his imperio inhiantibus iterum inquieta fuit, sed sub Uterio Pendraco, cum Germanus Episcopus Britannos educens, ter cantâsset canticum Alleluia, hoste, fugati. Polydor. Hist. l. 3. et 4. Ethelbertus dein A. C. 597. Berthae coniugis pierate, et Augustini monachi praedicatione

motus, fidem quoque amplexus est, cum plurimis Saxonibus: qui cum subiectionem Gregorio Magno negâssent, ab hoc, per Ethelredum Northumbriae Regern, misere tractati sunt, Gilfridus l. 8. de gestis Britan. Sub Edualdo quoque Ethelberti filio apostata, persecurio orta, A. C. 616. Beda Hist. Polydor. l. 4. Sed Eduinus, ab uxore sua, filia Edualdi, conversus, Archicpiscopatum Eboracensem instituit, A. C. 621. eandemque fidem Oswaldus Rex magnô zelô propagavit, Episcopis ex Scotia vocatis, quorum contiones Auglice transtulit, A. C. 634. Beda. Cerdvalla postea Vest Saxonum Rex sacrô quoque fonte initiatus est, A. C. 639. Vigbertus in Germaniam hinc concessit A. C. 686. a Radbodo, Frisone, quod statuam Iovis et Fostae evertisset, interfectus, Idem l. 5. Sigebertus Chron. Interim regnum Papae vectigale ab Ina factum, A. C. 725. Polydor. l. 4. et in Germania, a Bonifacio Anglo, huius auctoritas sedulo propagata est, circa A. C. 739. Pap. Massonius in Histor. Egbertô, qui mulritudini regnorum fine impositô, roti Angliae praeesse coepit, regnante, itruptione Danorum, novae turbae, urbes excisae, templa eversa, etc. A. C. 827. Polydor. l. 5. Camden. in Britan. sed eô victore; rediit tranquilitas: quemadmodum et fil. Edelvolphus Normannos repulit, Polydor. l. 5. at Leoni IV. Papae regnum denuo tributarium reddidit, Idem. Post haec, Alfidus, frater Ethelredi, ab Hadriano II. Papa unctionem et coronam primus accepit, inde Papae adoptrvus filius dictus. A. C. 872. a quo ad A. C. 1538. quô Henriens VIII. iugum Papale excussit, numerantur anni 666. Caelibatus Sacerdotum, ab Odone Cantuariensi Archiepiscopo et Dunstano, Praesule Glasconensi, cum fabula de Gabriele Angelo 12. articulos coutra coniugium sacerdotum afferente, non valuisset, brachiô Eagari Regis obtrusus, et Presbyteri uxorati ex Collegio Vintoniensi ac Vigorniensi pulsi sunt, A. C. 900. Idem l. 6. Similiter et A. C. 1018. sacerdotes nxorati, a Canuto, et templo Buriensi sunt eiecti. Idem l. 7. Hiberniâ legi huic fortiter renitenre, Baron in Annal. Cumque Vilhelmus Conquestor, potestatem uxores habendi Presbyteris denuo concessisset, Anshelimus Episcopus Cantuariensis Syndô Londivi coactâ, A. C. 1064. id de novo prohibuit. Idem l. 9. Imo ibidem Synodô celebratâ, praesente Iohanne Cremonensi, legatô Pontificis coniuginm Sacerdotum, rursus damnatum est: Sed hic ipse, in meretricio interceptus, confusione plenus domum rediit, A. C. 1123. Polyd. l. 11. Saeculô côdem Eum Brito, Christum se finxit. Sigon. l. 11. ad A. C. 48. Henricus II. ob interfectum Thomam Cantuatlensem Archiepiscopum iussu Callisti Papae, virgis caesus est. Matth. Paris. in Henr. II. Verum ab Albigensium quibusdam huc delatis doctrinae purioris aliquis radius tum affulsit, quorum 30. cum Doctore Gerardo caesi flagris, fameque et frigore necati sunt. Nic. Harpsfeld. Hist. Eccl. Angl. saecul. 12. c. 36. Et Richardus Rex Episcopum Belluacensem captum Papae reposcenti, loricam eius misit, matth. Paris. in Hist. Ang. Polyd. l. 14. Iohannes quoque cum Pontifice, ob creatum Archiepiscopum, sine huius scitu, dissedit: at

excommunicatus rapinaeque Galliarum Regi expositus resignavit coronam in manus Papae, ob id a subditis contemptus. Matth. Paris. in Ioan. Polyd. l. 15. Blondus. dec. 2. l. 6. Ant. Flor.

par. 3. tit. 19. §. 5. Exactionibus hinc Honorii inprimis III. exhaustum regnum, Ioh. Balaeus l. 7. Matth. Paris. in Henr. III. militum 60000. Gregorii IX. sollicitatione in Orientem misit. Nihilominus Richardus, Innocentio IV. contra Conradum magnis promissis evocatus, non paruit: Et Robertus Episcopus Lincolniensis Romanorum malleus ac contemptor, eôdem tempore, dici meruit. Idem ibid. Sub Alexandro IV. iterum tantopere presla Anglia est, ut venderentur Praelati, sicut boves et Asini: Ioh. Balaeus l. 6. act. Pontif. ex Parisiensi, verum et tum, Rustando Legato dicenti, Ecclesias omnes esse D. Papae: respondit quidam Anglus: Verum est, tuitione non fruitione: defensione, non dissipatione Clementi dein IV. Occamus ex hoc regno, restitit, apud Ludovicum Bavarum Imperatorem grariâ valens. Gregorium vero XI. Eduardus III. investiturâ, decimis, et nummô Perrinô privavit: Iohannisque Viclesi zelo, qui sub ipso, voce scriptôque, veritati testimonium perhibebat, minime adversatus est. Hinc Procerum etiam multi, in Viclesi parcibus, Ioh. Balaeus in Histor. Pontis. Polyd. l. 19. Hunc tamen pepulit Richardus II, qui inde in Bohemiam secessit, postea revocatus. lidem: cuius ossa post ann. 40. iuslu Martini V. exhumata et combusta, Disputationi A. C. 1431. coram Iagielone Poloniae Rege Cracoviae institutae interfuit, iuter alios, Petrus Anglus, et partes Hussi tutatus est. Lasicius l. 1. de gestis Fr. Posteri quoque Viclesi, huius vestigi s cum zelo institerunt, muta ac gravia passi. Tandem Euangelii luce, passim locorum, saeculô 16. plenissime crumpente Henricus VIII. primo quidem contra Lutherum scripsit, titulô Defensoris fidei ob id, a Clemente VII. donatus, post cum ab eodem diris devotus esset, ob divortium, Ordinum regni decretô, auctoricatem Pontificiam per regnum abrogavit, tributô annuô negatô, Monachisque eiectis: interim et hic in Euangelicos saeviit, Thuan. Hist. l. 1. At sub Eduardo VI. ope Thomae Crammeri, Hopperi, etc. purgatior religio introducta, evocatique in Angliam Petrus Martyr, Mart. Bucerus, Paul. Fagius et Iohannes a Lasco. Nec Mariae Reginae, quae fratri successit, saevitia nascentem Ecclesiam extirpare potis fuit Elisabetha enim, huius soror, e carcere in thronum sublata, Mariâ post breve imperium morruâ, sub auspicia regni, quatuor nobilissimos captrvos, Euangelistas indigitans, liberos se pronuntiare, in Ordinum regni conventu, professa est, Verulam. et pulsô, quidquid primaevae doctrinae hactenus adversum fuerat, toto regnô, Euangelium propagavit. Cuius vestigia successores feliciter hactenus pressere. Quamvis enim ob Hierarchiam et ceremonias retentas iam sub Elizabetha turbari coeptum esler progreslu dein temporis sub Iacobo I. et Carolo I. inprimis haereses innumerae ex Puritanismo et Independentismo ortae florentissimam regionem infestaverint, ut receptaculum omnis generis deliria credendi, scribendi, commttendi, licentiae facta videretur. Longe magis tamen inter ipsas has spinas pietatem effloruisse, nec habere omnes sectas, schismata, haereses, deliria, quod uni illi, summis licet viribus, opponere qucant, ex ipso eventu patuit. Vide hîc passim, ubi de Brownistis, Conformistis, Erastianis, Exspectantibus, Independentibus, Non-Conformistis, Puritanis, Separalisilis, Semiseparatistis, Sesquiseparatistis, Aliis. Plura volenti, de Angliae situ et divisione, consulatur Cluver. introd.

Geogr. l. 2. c. 23. De soli hominumque indole, Polydorus Virgil. l. 1. Lesleus de orig. Scotorum. De regimine, Tacit. in Annal. et Agricola. Caesar. Comment. Polydor. Virg. Salmonetus, Camdenus. De religione incolarum, Beda l. 1. Hist. Angl. Polydor. Greg. l. 5. ep. 52. et seqq. Buchananus Hist. Scot. etc. Conciliis tandem inibi celebratis, Morer. in Diction. Hist. Adde Spaadum deser. Angl. Guil. Malmesburium, Rog. Hovedenum, Henr. Huntingdonium, Ethelvedum Ingulfum, Guil. Nebrissensem, Ioh. Asser, Matth. Parisiensem, Thom. Walsinghamum, Th. Morum, Mat. Westmonasteriensem, Ranulfum Cestriensem, Ioh. Froissardum, Greg. Lilium, Rich. Graffronum, Duchesnium, Camdenum, etc. Gildas Sap. et Ponticus Viruminus Hist. Britonum scripsêre: Balaeus, Lelandus, Pitseus de ill. Angl. Script. Franc. Godwinus de Praesul. Angliae, de heroibus eius Anonymus Heroolog. Ut et hoc addam: Eius recepta Instrumentis publicis divisio, 3. his membris constat, Anglia in specte sic dictâ, Walliâ et Berwickô ad Twedam: e quibus Berwicki civitatis mentio fit, quia proprie ad Scotiam olim pertinuit, sed postmodum Conquestus iure Anglorum reddita est; in distriburione Collectarum tamen Comitatui Northumbriae annumerari solet. Minores partes sunt Shirae de qua voce vide suô locô, vel Comicaus 52. Angliae 39. Walliae, 13.

Shirae seu Comitatus Angliae, ex Camdeno, qui illos hâc ordine proponit.

Cornubia Cornvall. Devonia Denshire. Dorsetia Dorsetshire. Somersetensis C. Somersetshire. Wiltonia Wilshire. Hantonia Hantshire. Berceria Berkshire. Surria Suthry. Sussexia Sussex. Cantium Kent. Glocestria Glocestershire. Oxonia Oxfardshire. Buckinghamia Buckinghamshire. Bedfordia Bedfordshire. Herfordia Herfordshire. Middlesexia Middlesex. Essexia Essex. Huntingdonia Huntingdonshire Northamptonia Northamptonshire. Lecestria Leicestershire. Rutlandia Rutlandshire. Lincolnia Lincolnshire. Nottinghamia Nottinghamshire. Darbia Derbyshire. Warwicum Warwickshire. Wigornia Wocestershire. Staffordia Staffordshire. Salopia Shiropshire. Celtria Chesshire. Eboracum Yorckshire. Richmondia Richmondshire. Dunelmensis Episcop. Bishoprichkof Durham.

Suffolcia Suffolk. Norfolcia Northfolck. Cantabrigia Cambridgeshire. Lancastria Lancasshire. Westmorlandia Westmorl und. Cumbria Cumberland. Northumbria Northumberland. Shiras Walliae, vide suô locô. Solum, praeter ea, quae iam dicta, croci quoque insigniter ferax est, adeo ut ingentia arva tempore auctumnali eô turgeant, et numeratur inter meliora croci genera, quod hîc crescit. Tabaci quoque culturam non minori cum successu in agris Glocestriensibus incolae tentârunt, sed edictis regiis, quamquam aegre, inde retracti sint, ne Coloniae Americanae quidquam derrimenti hinc caperent. Nec vineas terra respuit, sed illarum negligitur cura, quod non credant nativum vinum ad sicerae suae (porus ex pomis expressi, vulgo Cider) bonitatem surrecturum, et dein vinum Gallicum eôdem ematur pretiô, quod in vitium curam impendendum esset. Hoc etiam Angliae peculiare est, quod ciconias nullas et ranas plerumque mutas habeat: Plura horum qui volet, videat Eduardi Merreri Pinacem Rerum Nat. Britanniae, et Ioh. Childaei Britanniam Baconicam. Ne omittendum quod Regum Angliae periodos quinque numerant Politici. I. Britannicam, a veteri quodam Bruto, usque ad Caesarem. II. Romanam, a Caesare usque ad Constantinum M. quâ Britannia, Cambriâ exceptâ, in Romana potestate fuit, sed nudata primum sub hoc Imperatore milite, mox plane relicta. III. Saxonicam: Cum enim discedenribus Romanis, Britanni a Pictis Scotisque mirum in modum divexarentur, illi Anglos et Saxones e Germania in auxilium vocârunt: qui ducibus Hengistô et Horsâ A. C. 449. appulsi, rem primo contra Britannorum hostes egregie geslerunt, dein ipsos Britannos retrocedere ac in montana Cambriae se recipere coegerunt, quae loca hi deinde usque ad Nortmannorum retinuêre tempora, veterum morum ac linguae in hunc usque diem tenacissimi. Tum Angliae nomen increbuit, ortaque est celebris Heptarchia Regulorum Anglo Saxonum, quam usque ad Nortmannorum tempora utcumque produxerunt. IV. Danicam, eam quidem non diuturnam, sed tamen rebus gestis satis

illustrem. Postquam enim Dani totis 330. annis praedandi animô, Angliam variis invasionibus turbâssent, tandem Sveno Danorum Rex imperii in Angia initium fecit, circa A. C. 1012. Quem secutus fil. Canutus, initio, dimidiô regnô, ex pacto cum Edmundo Rege, paulo post autem, interfecto hoc, totô poritus est. Sed sucesloribus Canuti Heraldô et Hardecnutô sensim enervatis ac exrinctis, regnum ad Eduardum Confessorem, Ethelredi Regis e Saxonum familia filium, devolutum est. Vide Nortmannicam, cuius auctor Guilielmus Conquestor; qui ab Eduardo praefato suceslor nominatus, Heraldô Comite regni usurpatore victô, Angliae regnum occupavit et ad posteros suos transmisit.

Suceessores Guilielmi I. Conquestoris, in Anglia.

Guilielmus II. cognom. Rufus. Henricus I. Stephanus. Henricus II. Richardus I. Iohannes. Henricus III. Eduardus I. Eduardus II. Eduardus III. Richardus II. Henricus IV. Henricus V. Henricus VI. Eduardus IV. Eduardus V. Richardus III. Henricus VII. Henricus VIII. Eduardus VI. Maria. Elizabetha. Iacobus I. Carolus I. Carolus II. Iacobus II. Wilhelmus III. De quibus vide hîc passim. Comprehenduntur autem Regum Anglorum iurisdictione, hodie Magna Britannia, Hibernia, iisque adiacentes insulae Orcades, Hebrides, Sorlingae etc. Etiam ad Galliam sitae Garnsea et Iernsea; In America Nova Anglia, Novum Belgium, Virginia, Iamaica etc. in Africa Tingi Tanger etc. Maris quoque circa M. Britanmiam dominium quaesitum, quam in rem A. C. 1665. flagrante bellô Anglicô-Belgicô nummi fuêre cusi, cum inscriptione; QUATUOR MARIA VINDICO: Sed res inter eruditos non sine controversia fuit, nec utrôque bellô, tum praedictô, tum nuperô, scopus obrentus. Imperio Germanico quidem se submisisse Anglia legitur, in literis Henrici II. ad Fridericum Barbarossam et tempore Richardi I. captivi, quem consilia matris suae Henrico VI. Imperatori sicut universorum Domino, regnum tradidisse et investivisse eum per pileum suum, narrat Roger. Hovedenus, verum res diuturnae observationis non fuit, Nec tributarium illud Romanae sedi, sed denarium Petri Romam quotannis missum, elcemosynam solum fuisse, in sustentationem Scholae Anglorum Romae institutae, demonstrant, Spelmannus Concil. Angl. T. 1. p. 230. et 311. ac Usserius de Christ. Eccl. Success. et Stat. c. 7. §. 8. et seqq. Imo et ante Henricum VIII. qui sese Ecclesiae. Anglicanae caput primus vocavit, radios sacrae Potestatis suae, qui ante eum fuêre, Reges subinde emiserunt, Statutô inprimis duplici conditô, de Mortmaine et Praemunire: quorum illud tempore Eduardi I. A. C. 1279. alterum annô Regis Richardi II. 16. Domini 1339. factum est. Parliamenta Angliae non Dicasteria signisicant, ut in Gallia, sed Ordines Regni, i. e. eos, quibus facultas deliberandi et decidendi de publico data est. Suntque duo Superius, quod Proceres, qui vulgo Lords, Scorice Lairds ac compellandi formulâ Mylords dicuntur, et Archiepiscopos, Episcopos, Duces, Marchiones, Comites, Vicecomites ac Barones, comprehendit: et Inferius, quod Nobiles ac Civici constituunt. Utriusque consensu et auctoritate, Regiô accedente iuslu, Leges regni conduntur, quibus nomen datur a Statuor Act of Parliament: sed si pars dissenserit, An ordinance of Parliament vocatur, nec Legis Universalis titulô donari potest. Inter statuta primas tener Magna Charta, vide ibi.

Viri ministeriû ac gratiâ Regiâ praecipui.

Richardus Foxius et Reginaldus Braius, sub Henrico VII. Wolsaeus, et Thomas Cromwellus sub Henrico VIII. Reginaldus Polus, sub Maria. Robertus Comes Essexius sub Elizabetha. Robertus Car, Georgius Villerius Buckingamiae Dux creatus, sub Iacobo I. Magnae Britanniae Rege. Populi Angli, inter quorum singularia est: Quod initium annorum suorum ducunt a die 25. Mart. quae consuerudo et in Hispania est recepta: In Instrumentis publicis insuper non tam annos Domini nostri, quam Regum suorum, numerant: Tormentis in veritatem non inquirunt: Cum quis per contumaciam in iudicio capitali mutus stat, vel illud non responder; quo iudicium ad exitum possit perduci, de coetero autem in confesso est, illum criminis reum esse, enecant illum supplicii genere, quod Poenam sortem ac duram vocant; coeterum bona necati heredibus relinquunt, quae alias in Fiscum Regium conccederent, etc. Patronum olim Angli (sicut Portugalli) S. Georgium, Equites inprimis Periscelidis, habuerunt, de quo ordine vide in voce Periscelis. Quemadmodum apud Scotos S. Aridreas, et apud Cambros David S. Davis, avunculus Arthuri Regis in pretio fuit. Plura vide apud Auctorem Anonymum Hist. Orbis Terrarum Geogr. et Civ. passim, inprimis vero c. 4. de Regno Angliae.